SGK İş Kanununa göre ;
08.09.1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmış olanların,15 yıl süre ile sigortalı çalıştıkları ve en az 3600 günü tamamlamaları ve son çalıştıkları işlerinde en az bir tam yıl olarak çalışmış olmaları şartı ile işlerinden ayrılıp kıdem tazminatı almaları hakları vardır.
İş Kanununa tabi olunması,
En az 1 yıldır aynı işyerinde veya aynı işverinin işyerinde çalışılmış olması durumu,
İş Kanununda belirtilen hak kazanma şartları dahilinde hepsinin gerçekleşmiş olması gereklidir.
Hangi çalışanların kıdem tazminatı alabilecekleri 1475 sayılı İş Kanunu 14. maddesinde açıkça belirtilmiş olup,kıdem tazminatı bu koşulları sağlayanlara verilmektedir.
İşveren cephesinde ise 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 25. maddesinin II numaralı bendinde belirtilen ahlak ve iyi niyet kuralları ile çelişen haller ve benzeri nedenler dışında iş sözleşmesi feshedilir ise,
İşçinin kendisi tarafından 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 24. maddesinde sayılan nedenler dolayısı ile iş sözleşmesinin feshedildiği durumlarda ise,
Muvazzaf askerlik dolayısı ile iş sözleşmesinin feshedildiği durumlarda,
İşçinin bağlı bulunduğu kanunla kurulu kurum veya sandıklardan yaşlı aylığı,emek maaşı veya malullük aylığı veya da toptan ödeme alması amacı ile iş sözleşmesinin feshedildiği durumlarda ise,
Bayanın evlendiği tarih baz alınarak bir yıl içerisinde kendi rızası ile iş sözleşmesini sona erdirmesi durumunda,
İşçinin ölüm- nedeni ile iş sözleşmesinin sona ermesi halinde,
– 506 Sayılı Kanun’un 60. maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya aynı kanunda geçen 81. maddeye göre ise yaşlılık maaşı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılmaları nedeni ile işçiler kıdem tazminatı almaya hak kazanırlar.
Dolayısı ile üniversite sınavını kazanması nedeni ile işten ayrılanlar için kıdem tazminatı artık pek mümkün durumda değildir.Ayrıca istifa edenlere ödenen,ihbar tazminatı da ödenmiyor.
15 Yıl Süre ile De Kıdem Tazminatı
İstifa edenler kıdem tazminatı yararlanamakla birlikte,15 yılı ve 3600 günü sınırını bitirip emeklilik için yaş şartını beklediği için işi bırakan işçiler,kıdem tazminatından faydalanabilir.Ancak işten ayrılma gerekçesinin bu şekilde belirtilmesi gerekiyor. Ayrıca SGK’dan da ‘kıdem tazminatı alabilir’ yazısının alınması ve işverene ibraz edilmesi şart.
Kıdem Süresi Nasıl Hesaplanıyor ?
İşçinin aynı işyerinde fasılalarla veya aynı işverene ait farklı işyerlerinde değişik zamanlarda çalışması ve kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde iş sözleşmesinin sona ermesine rağmen önceki çalışmaları için kıdem tazminatının verilmemesi halinde, bu sürelerin toplamı üzerinden kıdem tazminatının hesaplanacağı gündeme gelmektedir.
Kısacası,işçinin aynı işverinin başka bir işyerinde veya değişik işyerlerinde farklı zamanlarda çalışması varsa,(işçinin önceki fesihlerde kıdem tazminatını hak edecek şekilde işten ayrılması ve kendisine ödenmemesi halinde) o zaman kıdem tazminatının hesabı tüm bu süreler üzerinden yapılacaktır.
Raporlu Süreler Eklenir mi ?
İşçinin işyerinde çalıştığı sırada ihbar süresini 6 hafta aşan ve fesihten önceki dönem içinde alınan ve birbiri ardına gelen istirahat süresi kıdem tazminatı hesabında dikkar arz etmemektedir.Fakat istirahat raporu işçinin istirahat süresinin ihbar süresini 6 hafta kadar aşmıyorsa kıdem tazminatı hesabında dikkate alınacaktır.
İşçi raporlu iken iş sözleşmesinin sona erdirilmesi halinde fesih rapor süresi sonunda hüküm doğuracağından işçinin kıdemi rapor süresi sonuna kadar ileriye götürülmelidir.
İşçinin iş sözleşmesinin askıda olduğu ücretsiz izinde geçen süreler kıdem süre zarfından sayılmıyor.Ücretsiz izinli olduğu günler kıdem süre zarfına eklenmeksizin bir hesaplama yapılarak kıdem tazminatının ödenmesi gerekir.
